Eskultismoren jatorria

Robert Cecil Stephenson Smith Baden Powell 1857an Londresen jaio zen, eta familia ugari bateko zazpigarren anaia zen. Beti aipatzen zuen zein zoriontsua izan zen haurtzaroan, anaia-arrebekin abenturak eginez. «Nire gaztaroko garairik onena itsasoan zehar lau anai-arrebekin belaontzi batean ibili nintzenean izan zen», esan ohi zuen.

1897an armada ingelesean sartu zen eta bere bizitzaren zatirik handiena borrokan eman zuen, soldadu bezala hasieran, eta operazio militarrak zuzentzen geroago. Berak esan zuen: “eskultismo izenak ez du esanahi militarrik, gure gazteak soldadu bihurtzea ez dugu egin izan nahi”. Baina, egia esan, Baden Powellek armadatik ideia asko hartu zituen gaur egun «eskultismo» deitzen dugun pedagogia diseinatzeko: naturan bizirauteko teknikak edo esploratzaile esan nahi duen «scout» hitza esaterako.Basamortuko kanpaina militar batean, gotorleku batean setiatu zuten, bere gizonen artean hildako askorekin eta errefortzuei itxoiteko astirik gabe. Egoeratik atera ahal izateko, ahal izan zituen gizon guztiak erabili behar izan zituen, baita “loturak” ere, mezuak gotorlekuaren alde batetik bestera eramateaz arduratzen zirenak. Horiek ordezkatzeko, hango nerabeak erabili zituen, ardura hori harrokeriatzat eta abenturatzat hartu zutenak. Esperientzia horri esker jabetu zen gazteak hezteko modurik onena jolasa eta erantzukizunak hartzea zela.

Mende hasieran «Ayuda al Escultismo» izeneko liburu bat argitaratu zuen. Liburu hori gazte askok irakurri zuten eta bertan egindako iradokizunak jarraitu zituzten. Baina zerk bultzatu zuen Baden Powell gure mugimendua sortzera? Hasteko, zihur zeukan mundu hobe bat lortzeko beharrezkoa zela munduaren etorkizuna prestatzea, hau da, gazteria pertsona zoriontsuak izan zitezen. Uste sendoa zeukan gazteriaren inguruko gaitzik okerrena asperdura zela, eta haiei gustatzen zitzaizkien eta dibertitzen zituzten gauzen bidez hezitzea proposatzen zuen. «Hainbeste dibertitu nintzen bizitza mota horretan, pentsatu nuela, zergatik ez gazteentzat ere?».

1907an hogei mutilekin Ingalaterrako uharte batera esperimentu bat egitera joan zen . Baden Powellek ikusi zuen mutil haiek oso ongi pasatzen zutela berak proposatutako jolas eta abenturekin. Mutil bakoitzak bere papera eta garrantzia zuen abenturan. Hurrengo urtean «Escultismo para Muchachos» liburua argitaratu zuen, hamabost egunez behin artikulo bat argitaraziz. Esperientzia horrekin jarraituz lehen eskaut taldeak sortu ziren, larrialdiren bat gertatuz gero bendak egiteko oso erabilgarria zen triangelu-zapi bat lepoan zeramatenak.

Eskulturismoa bi arrazoi sinpleengatik munduan hedatu zen: gazteen kezkak eta gustuak erantzuten zituelako. Funts teoriko sinplea eta oso garrantzitsua dauka: giza-mundua bilatzen du, gazte bakoitza pertsona on bihurtuz. Bi arrazoi hauek honela azaltzen zituen: «Konturatuko zarete eskaut bihurtzearen helburua ez dela soilik abenturetan ibiltzea, baizik eta, basozainak edo esploratzaileak bezala, zuen herriarentzat baliagarriak izateko eta besteak behar zaituztenean lagundu ahal izateko prestatzen ari zaretela ere». 1916an bere lobatoentzako gidaliburua idatzi zuen eta 1918an argitaratu zen. 1920an lehenbiziko Nazioarteko Jamboree (eskauten munduko bilera) ospatu zen Olympian eta honen amaieran, Baden Powell Munduko Eskaut Buru bezala goraipatua izan zen. Baden Powell 1941ean hil zen eta ordurako hiru milioi eskaut zeuden bere zapia lepoan zeramatenak. Ospetsua eta ezaguna da hil aurretik eskauten fundatzaile izandakoak bere azken mezua idatzi zuela, hainbeste maite izan zituen gazteei zuzendua:

Eskaut maiteak:
Inoiz ikusi baduzue “Peter Pan”-en obra, gogoan izango duzue nola
piraten buruzagia bere azken mezua egiten ari zen
beti, beldurra zeukalako hilzeko ordua iristean,
seguraski, ez zuela egiteko astirik izango.

Horrela niri gertatzen zait, eta une honetan hiltzen ari ez banaiz ere,
nozbait gertatu beharko da eta iritsi aurretik hitz batzuk esan nahi dizkizuet.
Gogoratu: hau da nitaz entzungo duzuen azkena, beraz, hausnartu.
Bizitza oso zoriontsua izan dut, eta zuek guztiok bizitza zoriontsuak ere bai
izatea nahi dut.

Ziur nago Jainkoak mundu zoragarri honetan jarri gaituela zoriontsu
izan gaitezen eta bizitzaz goza dezagun. Baina zoriontasuna ez dator
aberastasunetik soilik, ezta karreran arrakasta izatetik, ezta norberaren
buruari gusturik emateagatik. Zorionerako urrats bat haurra zarenean
osasuntsu eta indartsu bihurtzea da, erabilgarria izan ahal izateko eta horrela
heldua zarenean bizitzaz gozatu ahal izateko.

Naturaren azterketak erakutsiko dizue nola Jainkoak gauza eder eta
zoragarriez mundu hau bete duen, gozatzeko aukera emanez. Pozik egon zaitezte
egokitu zaizunarekin eta atera ezazue ahal duzuen probetxu guztia.
Ikus ezazue beti gauzen alde ona, eta ez txarra.

Baina zoriontasuna lortzeko benetako modua besteak zoriontsu egitea da.
Saia zaitezte mundu hau aurkitu zenuten baina egoera hobean uzten;
modu honetan, hiltzeko ordua iristen zaizuenean, zoriontzu egin
ahalko duzue, behintzat ez zenutelako denbora galdu eta ongia egiteko
ahal izan zenuten guztia egin duzutelako. “Egon zaitezte prest” modu
honetan, zorioneko bizitzaz gozatzeko eta zoriontsu hiltzeko. Atxiki zaitezte
zuen Eskaut Promesari beti, neska-mutilak izateari utzi badiozue ere.
Jainkoak lagun zaitzatela horrela egiten.

Zure laguna, B.P.